Sa Bustillos

SA BUSTILLOS

ni Gregorio V. Bituin Jr.

Isa sa mga kilalang lugar sa Sampaloc, Maynila, ang Bustillos St. Nakilala ko ang Bustillos sa tatlong bagay. Una ang Jopson Supermarket. Ikalawa ay ang Simbahan ng Loreto, at ikatlo ay ang VOT. Mula sa Quiapo, dumaraan dito ang dyip papuntang Balic-Balic at papuntang Lealtad, bagamat meron ding bumabyahe ritong ang ruta'y Balic-Balic - Bustillos. Ang Bustillos St., na mas kilala ngayong M. Earnshaw St., ay mula sa Legarda St., hanggang sa Forbes St. (Arsenio Lacson St. ngayon). Bahagi ito ng Brgy. 419, Zone 43 sa Sampaloc.

Pagkagaling namin ng aking ama't kapatid mula sa pagsisimba sa Loreto ay namimili kami sa Jopson's Supermarket, isang pamilihang hugis-tatsulok na katapat lang ng Loreto Church. Magkatabing simbahan ang Loreto at VOT (na kilala rin bilang St. Anthony Shrine).

Ang simbahan ng Loreto naman ang pinakamalapit na simbahan sa amin kaya madalas doon kami nagsisimba, bukod pa sa may organisasyon ang aking ama doon, ang Holy Name Society. kapangalan ng Loreto Church ang isang lansangan sa amin, pagliko lang ay Loreto Street na, pero malayo ito ng ilang kanto sa mismong simbahan. Nagdiriwang ang Loreto Church ng kapistahan nito tuwing ikalawang Linggo ng Disyembre, kaya ito'y laging pinaghahandaan ng mga magkakapitbahay. Magmula nang itayo ang simbahan ng San Roque sa M. Dela Fuente St., ay halos di na sumasabay ng pista ang aming lugar sa pista ng Loreto. Sinakop na kasi ang lugar namin ng San Roque church.

Nasa high School ako nang pinadalo ako ng aking ama sa Catholic Youth Seminar (CYM) Batch 37 sa Loreto. Ang CYM ang aktibidad ng Holy Name Society. Dito na nagsimula ang pagpunta-punta ko sa Loreto Church dahil nagkaroon ako ng maraming bagong kaibigan, dumadalo na rin sa Magnificat Choir, na kumakanta tuwing alas-syete ng gabi ng Linggo sa Loreto.

Sa kalaunan, tumambay na rin ako sa katabing simbahan ng Loreto, ang St. Anthony Shrine, at napasama naman ng ilang buwan lang sa Lector Ministry, ang nagbabasa ng Una at Ikalawang Pagbasa tuwing misa. Napasali rin ako sa Justice, Peace and Integrity of Creation (JPIC) ng VOT, at nakasama sa dalawang linggong paglalakbay nito sa lalawigan ng Basilan sa Mindanao. Minsan na rin akong naging artista dito nang isinadula namin ang Brother Sun Sister Moon at isa ako sa mga kasamahan ni St. Francis.

Bago natin talakayin ang kasaysayan ng tatlong lugar na ito, saan ba nanggaling ang pangalang Bustillos sa lugar? Kung papansinin natin ang lugar ng Sampaloc, karamihan ng mga pangalan ng lansangan o kalsada ay hango sa Noli Me Tangere ni Jose Rizal o may kaugnayan kay Rizal, tulad ng Dapitan, Laong Laan, Dimasalang, Sisa, Basilio St., at ito ngang Bustillos na nabanggit sa Noli Me Tangere ni Rizal. Ang Bustillos Street ay hango marahil kay Gobernador Fernando de Bustillos Bustamante y Rueda na napatay sa pangunguna umano ng mga prayle noong Oktubre 11, 1719. Si Bustillos ay Kastilang naging gobernador heneral ng Pilipinas mula 1717 hanggang 1719.

Ang Jopson Supermarket ay itinayo ng ama ng kilalang martir ng pakikibakang masa at dating lider-estudyante sa panahon ni dating Pangulong Marcos - si Edgar Jopson. Ayon sa ilang mga salaysay, kausap ni Jopson si Marcos noong 1971, ngunit sinabihan siya ni Marcos, "Sino ka bang magtuturo sa akin kung anong aking gagawin? Isa ka lang anak ng may-ari ng grocery." Hanggang iwanan ni Jopson ang magandang buhay sa lungsod at maghawak ng armas sa kabundukan para labanan ang diktadurya. Napatay siya noong Setyembre 1982.

Ang Simbahan ng Our Lady of Loreto sa Bustillos ay itinayo noong 1613 ng mga paring Kastilang Franciscano sa pangunguna ni Fr. Blas de la Madre de Dios sa lugar na mayayabong ang mga punong Sampaloc. Ang imahe naman ng Our Lady of Loreto ay nilagay sa altar noong 1616. Ipinagdiriwang ang kapistahan nito tuwing ika-10 ng Disyembre ng bawat taon, ngunit sa Sampaloc, ipinagdiriwang ang kapistahan nito tuwing ikalawang Linggo ng Disyembre.

Naalala ko pa rin ang nakasulat sa kisame ng St. Anthony Shrine, ang "Devs Mevs et Omnia" na ang ibig sabihin ay "My God and My All" na siyang motto ng order Franciscano. Ayon sa kasaysayan, ang simbahang ito ay nasa Intramuros at inilipat lamang sa Sampaloc matapos ang Ikawalang Daigdigang Digmaan noong 1945, at natapos ang pagpapagawa nito noong 1947. Nawasak ng pambobomba ang simbahang ito nang nasa Intramuros pa. Kung ang Quiapo ay tuwing Biyernes at ang simbahan ng Baclaran ay tuwing Miyerkules, napakarami namang tao dito sa St. Anthony Shrine tuwing Martes, dumadalo sa misa at pawang mga deboto ni St. Anthony. Tuwing Hunyo 13 naman ang kapistahan ni St. Anthony, at dahil mga Franciscano ang kaparian dito ay ipinagdiriwang din ang kapistahan ni St. Francis tuwing Oktubre 4.